халыҡ төркөмө ҡуҙғалып ҡуйҙы

См. также в других словарях:

• көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• бет — алдыңыздан жарылқасын! Құдай оңғарсын, сәтін берсін! Жолы да, атағы да үлкен Ғафаңа (Ғафу): Б е т а л д ы ң ы з д а н ж а р ы л қ а с ы н! дедім (Қаз. әдеб., 15.06.1973, 2). Бетке күйе жағу. этногр. Күнәлі адамға тағайындалған жазаның бір түрі. Б …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• тұрғой — (Монғ.; Шығ.Қаз., Ү Н.) түгіл, тұрмақ. Сен т ұ р ғ о й әкесінің тілін алмаған жігіт сенің сөзіңді естімейді (Монғ.). Менің оның өзін көрмек т ұ р ғ о й атын да естіген емеспін (Шығ.Қаз., Ү Н.). Тағы да таңдайында тамсанар дым қалмай тамағы құрғап …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• үсір — Қ орда., Қарм.) алым салықтың бір түрі. Егін еккен адамдардан 10 табақтан бір табақ, 10 пұттан бір пұт астық алу, яғни өнімнің оннан бірін алу. Ертеде молдалар халықтан малдан зекет, астықтан ү с і р алған Қ орда., Қарм.). Алып болсаң ү с і р і ң …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• шамдант — … Ақындар – ерке халық, кіді халық, Ш а м д а н т с а ң, бүркіт сөзбен бүруі анық. Абайлап сөйлескен жөн адуынмен, Аңқылдап, құлар жерін біліп алып (М.Әлімбаев, Көңіл күні, 30) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• жалпы барлау — (Общая разведка) халықты қорғау және құтқару шараларын жүргізуге шешім қабылдау үшін қалыптасқан жағдай туралы қажетті жалпы мәліметтерді тез алу мақсатында жасалатын барлау. Ж.б ды жүргізу үшін әуе, өзен (теңіз) барлауының, темір жол көлігі… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• карантин — (итал. quaranta giorni қырық күн) бактериялық (биологиялық) зақым ошағын, оның аумағын дағы адамдарды, малды және т.б. төңіректен толық оқшаулауға және зақым ошағындағы ауруларды сауықтыруға бағытталған әкімшіліктік, режимдік қорғау, эпидемияға… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• қанжар — (көне.) соғыстың негізгі қаруларының бірі. Қоян қолтық ұрыста керек жағдайда жүзеге асқандықтан, жауынгерлер тастамай алып жүрген. Ол екі жүзді, ұшы өткір, пышақ секілді қысқа сапты қару. Көбіне болаттан соғылған. Қазақтар қанжарды қоладан,… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• қару (заңды) — (Оружие (юрид.)) оқатар және суық қарулардың түрлері. Олар азаматтардың жеке қолдануында болады. Ойықты оқатар қаруы халықта тек милиция органының арнайы рұқсатымен болуы мүмкін, ал тегіс ұңғылы қару (аңшылық) Аңшылар одағының мүшелеріне сатылып… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• су үсті кемелері — (Надводные корабли) әскери теңіз флотына (әскери теңіз күштеріне) кіретін арнайы мақсаттағы немесе ұрыс кемесі. С.ү.к. ұғымы ХХ ғасырдың басында флот құрамында сүңгуір қайықтардың пайда болуына байланысты шыққан. Қазіргі С.ү.к нде атом, бу, газ… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу